ЕУ во битка со евтините електрични возила од Кина

Секторот на електрични возила е „клучна индустрија за чиста економија, со огромен потенцијал за Европа. Но, глобалните пазари сега се преплавени со поевтини кинески електрични автомобили. И нивната цена е вештачки ниска благодарение на огромни државни субвенции“, истакна претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, за време на нејзиниот говор во Стразбур.

„Ова го нарушува нашиот пазар. И бидејќи ние не го прифаќаме ова одвнатре, не го прифаќаме ова однадвор. Затоа можам да објавам денеска дека Комисијата започнува истрага против субвенционирање на електрични возила што доаѓаат од Кина“, додаде таа, предизвикувајќи аплауз од некои членови на Европскиот парламент.

„Европа е отворена за конкуренција, но не и за трка до дното. Мораме да се браниме од нефер практики“.

Неочекуваната објава означува значителна ескалација во односите меѓу ЕУ и Кина и претставува победа за Франција, која се залагаше за покренување на истрагата.

За време на нејзиниот говор, Фон дер Лајен направи паралела помеѓу она што се случи во минатото со европската соларна индустрија и она што може да се случи во иднина со европската автомобилска индустрија, каде и двете се соочуваат со голема конкуренција од нивните кинески колеги.

Заштита на европските производители

„Конкуренцијата е вистинска само додека е фер. Премногу често, нашите компании се исклучени од странските пазари или се жртви на грабливи практики. Тие често се поткопани од конкурентите кои имаат корист од огромните државни субвенции“, рече Фон дер Лајен пред европратениците.

„Не заборавивме како неправедните трговски практики на Кина влијаеја на нашата соларна индустрија. Многу млади бизниси беа истиснати од силно субвенционираните кинески конкуренти. Пионерските компании мораа да поднесат барање за банкрот. Ветувачките таленти тргнаа во потрага по богатство во странство“, истакна таа.

„Ова е причината зошто правичноста во глобалната економија е толку важна – затоа што влијае на животите и на егзистенцијата“.

Веднаш по говорот, Манфред Вебер, претседател на Европската народна партија (ЕПП) рече: „Ние сакаме европски зелен договор, а не кинески. Не сакаме да видиме кинески електрични возила да имаат корист од нашиот амбициозен пристап за климата“.

Реакција од Кина

Кинеската влада го критикуваше покренувањето истрага од страна на Европската комисија за кинеските субвенции за електрични возила како протекционистички и предупреди дека тоа негативно ќе влијае на економските и трговските односи.

Истрагата „е протекционистички чин што сериозно ќе ја наруши глобалната автомобилска индустрија и синџир на снабдување, вклучително и ЕУ, и ќе има негативно влијание врз економските и трговските односи меѓу Кина и ЕУ“, се вели во соопштението на кинеското Министерство за трговија.

„Кина ќе посвети големо внимание на протекционистичките тенденции на ЕУ и последователните активности и цврсто ќе ги заштитува легитимните права и интереси на кинеските компании“, се додава во истото.

Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен ја објави истрагата во средата, обвинувајќи ја Кина за преплавување на светските пазари со електрични автомобили кои имаат вештачки ниски цени поради огромните државни субвенции.

Истрагата, која може да потрае и до девет месеци, може да доведе до царини блиску до нивото од 27,5 отсто што веќе го наметнаа САД за кинеските електрични возила, изјави за Bloomberg лице запознаено со ова прашање.

Одмаздничка акција

Истрагата ги поттикна аналитичарите предупредувања за одмазднички дејствија од Пекинг, како и одбивање од директорите на кинеската индустрија кои велат дека конкурентската предност на секторот не се должи на субвенциите.

Аналитичарите на Евроазиската група предупредија дека доколку Брисел на крајот наметне давачки за субвенционираните кинески електрични возила, Пекинг најверојатно ќе воведе контрамерки за да им наштети на европските индустрии.

Други аналитичари рекоа дека истрагата би можела да го забави проширувањето на капацитетот на кинеските добавувачи на батерии, иако потегот не треба да претставува голем надолен ризик за кинеските производители на електрични возила бидејќи тие би можеле да се свртат кон други растечки пазари, како што е Југоисточна Азија.

Сепак, тоа може да им наштети на перцепциите на кинеските производители на ЕВ додека се шират во странство, велат аналитичарите на Bernstein во белешката за клиентите. Производителите ги забрзуваат извозните напори бидејќи забавувањето на побарувачката на потрошувачите во Кина го влошува вишокот на производствен капацитет.

Кинеската асоцијација за патнички автомобили, која ги претставува производителите на автомобили, рече дека растечкиот извоз на ЕВ во земјата не е поради тоа што индустријата доби големи субвенции, туку затоа што синџирот на снабдување на Кина е многу конкурентен. Западните земји почнаа да реагираат дури сега кога кинеските компании претставуваат конкурентна закана.

Загриженоста на ЕУ е „неизбежен придружен феномен откако новите енергетски возила на Кина станаа посилни“, рече во изјавата Куи Донгшу, генерален секретар на PCA. „Само кога ќе станат посилни, некои луѓе ќе обрнат внимание, а некои ќе се чувствуваат непријатно.

Тој истакна дека цената на автомобилите од Кина кои се извезуваат во Европа е генерално речиси двојно поголема од цената за која се продаваат во Кина.

Растечкиот пазарен удел на Кина

Официјални претставници на ЕУ веруваат дека кинеските електрични возила ги намалуваат цените на локалните модели за околу 20 отсто на европскиот пазар, со што се зголемува притисокот врз европските производители на автомобили да произведуваат електрични возила со пониска цена.

Европската комисија соопшти дека уделот на Кина на електромобили продадени во Европа се зголемил на 8 отсто и би можел да достигне 15 отсто во 2025 година.

Во 2022 година, 35 отсто од сите извезени електрични автомобили потекнуваат од Кина, 10 процентни поени повеќе од претходната година, според американскиот тинк-тенк Center for Strategic and Internal Studies (CSIS).

Поголемиот дел од возилата и батериите со кои се напојуваат биле наменети за Европа каде 16 отсто од батериите и возилата што биле продадени биле произведени во Кина во 2022 година, се вели во извештајот.

Најголемиот извозник од Кина е американскиот гигант Tesla, покажаа податоците на CSIS. Компанијата учествувала со 40 отсто од извозот на електрични возила од Кина помеѓу јануари и април 2023 година, што е зголемување во однос на 37 отсто во 2022 година.

Заладени односи

Истрагата против субвенциите, иницирана од Европската комисија, а не од која било поплака од индустријата, доаѓа додека блокот се движи во веќе затегнатите односи со Кина.

На неговиот состанок со Фон дер Лајен на маргините на Самитот на Г-20 во Њу Делхи во саботата, кинескиот премиер Ли Кианг го повика блокот да обезбеди недискриминаторска средина за кинеските компании и побара стабилност во односите Кинеско-ЕУ како „ограда“. против глобалните неизвесности.

Истрагата за ЕВ ќе ја постави агендата и тонот за билатералните разговори пред годишниот Самит Кина-ЕУ, кој треба да се одржи пред крајот на годината, со фокус на враќање на барањата на ЕУ за поширок пристап до кинескиот пазар и ребаланс на трговската размена. однос кој Брисел го опишува како „неурамнотежен“.